کلیه اتباع خارجی طبق ماده 979 قانون مدنی میتوانند در صورتی که دارای شرایط ذیل باشند تقاضای تحصیل تابعیت ایران را بنمایند.
1- به سن 18 سال تمام رسیده باشند.
2- پنجسال اعم از متوالی یا متفاوت بصورت قانونی در ایران ساکن بوده باشند.
3- فراری از خدمت نظامی در کشور متبوع خود نباشد.
4- در هیچ مملکتی به جنحه مهم یا جنایت غیرسیاسی محکوم نشده باشد.
ضمناً کسانیکه به امور عامالمنفعه ایران خدمت یا مساعدت شایانی کرده باشند و همچنین اشخاصی که دارای عیال ایرانی و از او اولاد دارند و یا دارای مقامات عالی علمی هستند، در صورتیکه دولت ورود آنها را به تابعیت ایران صلاح بداند، بدون رعایت شرط اقامت ممکن است با تصویب هیئت وزیران به تبعیت ایران قبول شوند.
مراحل اخذ تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران:
افرادی که متقاضی تحصیل تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران باشند میتوانند در صورت شرایط مندرج در ماده نهصدو هفتاد و نه قانون مدنی، درخواست تابعیت خود را به اداره تابعیت وزارت امور خارجه در مرکز و یا دفاتر امور اتباع و مهاجرین خارجی استانداریهای سراسر کشور تسلیم نمایند
امتیازات و محدودیتهای اشخاصی که تحصیل تابعیت ایران را نمودهاند:
اشخاصی که تحصیل تابعیت ایرانی نموده یا بنمایند از کلیة حقوقی که برای ایرانیان مقرر است بهرهمند میشوند لیکن نمیتوانند به مقامات ذیل نائل گردند:
1- ریاست جمهوری و معاونین او
2-عضویت در شورای نگهبان و ریاست قوه قضائیه
3- وزارت و کفالت وزارت و استانداری و فرمانداری
4- عضویت در مجلس شورای اسلامی
5- عضویت در شوراهای استان و شهرستان و شهر
6- استخدام در وزارت امور خارجه و نیز احراز هرگونه پست و یا ماموریت سیاسی
7- قضاوت
8- عالیترین ردة فرماندهی در ارتش و سپاه و نیروی انتظامی
9- تصدی پستهای مهم اطلاعاتی و امنیتی
ماده 1) پروانه کار اتباع خارجی که با روادید با حق کار آنان مورد موافقت هیات فنی اشتغال اتباع خارجی موضوع تبصره ماده (121) قانون کار قرار گرفته است ،توسط وزارت کار وامور اجتماعی (اداره کل اشتغال اتباع خارجی ) صادر می شود .
تبصره1) صدور روادید با حق کار در مورد اتباع خارجی موضوع ماده (122) قانون کار جمهوری اسلامی ایران از شمول این ماده مستثنی بوده ووزارت کار وامور اجتماعی میتواند حسب مورد راسا اقدام نماید .
تبصره 2) وزارت کار وامور اجتماعی مجاز است در موارد استثنایی موضوع ماده (126)قانون کار جمهوری اسلامی ایران بدون رعایت تشریفات مربوط به صدور روادید کاروبا رعایت سایر قوانین مربوط ،پروانه کار موقت سه ماهه صادر نماید،ولی تمدید پروانه کار این گونه افراد ،پس از تائید هیات فنی اشتغال مجاز خواهد بود.
ماده 2)کار فرمایانی که از خدمات اتباع خارجی استفاده می نمایند ،مکلفند مدارک لازم جهت صدور پروانه کار اتباع یاد شده را ظرف مدت یک ماه از تاریخ ورود تبعه خارجی به کشور ،به واحدهای ذی ربط در وزارت کار و امور اجتماعی ارائه نمایند .درغیر این صورت وزارت کاروامور اجتماعی به استناد ماده (181)قانون کار مراتب را به مراجع قضایی اعلام می نماید
ماده 3)صدور پروانه جهت کارشناسان ومتخصصین خارجی مورد نیاز دولت پس از تائیدهیات فنی اشتغال اتباع خارجی وتصویب مجلس شورای اسلامی در هرمورد توسط اداره کل اشتغال اتباع خارجی انجام می گیرد.
تبصره :شرایط استخدامی کارشناسان ومتخصصین فنی خارجی مورد نیاز بخش دولتی واجازه صدور پروانه کار بنا به پیشنهاد وزارت کار وامور ا جتماعی وسازمان مدیریت وبرنامه ریزی کشور به تصویب مجلس شورای اسلامی خواهد رسید.
ماده 4) کارفرمایانی که از خدمات اتباع خارجی استفاده می نمایند ،مکلفند درصورت تمایل به تمدید پروانه کار کارشناسان خارجی شاغل در واحدهای خود ،مدارک لازم جهت تمدید پروانه کار به انضمام گزارش عملکرد برنامه آموزشی حداقل یک ماه قبل از انقضای اعتبار پروانه کار به واحدهای ذی ربط وزارت کاروامور اجتماعی ارائه نمایند .
ماده 5)تمدید پروانه کار اتباع خارجی موضوع ماده (3) این ائین نامه توسط وزارت کاروامور اجتماعی بلامانع است .
تبصره: هرگونه افزایش در نیروی کار خارجی طرح ها ،یا تغییر در نوع تخصص های مصوب قبلی ،منوط به طرح مجدد موضوع در هیات فنی اشتغال اتباع خارجی می باشد.
ماده 1060قانون مدنی :
ازدواج زن ایرانی با تبعه خارجی در مواردی هم که منع قانون ندارد موکول به اجازه مخصوص از طرف دولت است.
ازدواج
ازدواج مردان خارجی با زنان ایرانی امتیازی برای اقامت و اشتغال مرد خارجی در ایران محسوب نمی شود
هشدار
بانوان ایرانی که قصد ازدواج با مردان خارجی را دارند می بایست قبل از ازدواج به کارشناسان حقوقی اداره کل امور اتباع و مهاجرین خارجی مراجعه و در خصوص آثار حقوقی و اجتماعی اینگونه ازدواج ها مشاوره لازم را اخذ نمایند.
ماده 17 قانون ازدواج
ازدواج زن ایرانی با تبعه خارجی در مواردی هم که منع قانونی ندارد موکول به اجازه مخصوص از طرف دولت بوده و دولت باید در هر نقطه مرجعی را برای دادن اجازه معین نماید،هر خارجی که بدون اجازه مذکور در فوق با زن ایرانی ازدواج نماید به حبس تادیبی از یک تا سه سال محکوم خواهد شد.
ماده 645قانون مجازات اسلامی
عدم ثبت واقعه نکاح جرم و مستوجب مجازات است همچنین ازدواج با اتباع بیگانه غیرمجاز ممنوع می باشد.
هشدار در مورد ازدواج با اتباع خارجی
در صورت تشخیص دولت و عدم صدور پروانه اقامت و یا تمدید آن، مرد خارجی موظف به خروج از کشور بوده و در صورت عدم خروج، اخراج خواهد شد و اجازه ورود مجدد به وی داده نخواهد شد.
قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی مصوب 2/7/85 مجلس شورای اسلامی
ماده واحده : فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی که در ایران متولد شده یا حداکثر تا یک سال پس از تصویب این قانون در ایران متولد می شوند، می توانند بعد از رسیدن به سن 18 سال تمام تقاضای تابعیت ایرانی نمایند. این افراد در صورت نداشتن سوء پیشینه کیفری یا امنیتی و اعلام رد تابعیت غیر ایرانی و رعابت شرایط و مقررات مربوط به تابعیت ایران پذیرفته می شوند.