اين سوغات، همان بادام چهارمحال و بختياري است بدون بسته‌بندي جذاب و بازار پسند، که به دست مشتري مي‌رسد اما همين بادام به اندازه طلا که نه، اما به اندازه يک خشکبار گرانقيمت مي‌تواند در کشور از اين استان با يک بسته‌بندي و بِرند جذاب معرفي شود.
معروفيت بادام مامايي چهارمحال و بختياري نه در ايران که برخي از کشورهاي ديگر به ويژه و خاصه در هندوستان شناخته شده‌تر است، که گاهي گفته مي‌شود اين محصول با بسته‌بندي هندي راهي اروپا مي‌شود.
از جمله محصولات توليدي بادام، روغن بادام است که براي برخي از صنايع بهداشتي و آرايشي با ارزش است و در بازارها و بورس‌هاي اين نوع محصولات، جايگاهي مهمي براي توليدکنندگان دارد و يکي از پر درآمدترين کالاهاي صنعتي است که مواد اوليه بسياري از اين مواد، محصول ' بادام ' است.
انعطاف‌پذيري روغن بادام در توليد صنايع بهداشتي بسيار بالاست به گونه‌اي که روغن بادام در درجه حرارت اتاق حالت مايع دارد و در دماي ۳۸ درجه داراي وزن مخصوص ۱/۸ تا ۰/۹ است و ميزان خلوصي اين روغن ۸۵ تا ۹۵ است.
چهارمحال و بختياري در اين بين يکي از قطب‌هاي مهم توليد بادام است هر چند سرمازدگي ابتداي فصل بهار و خشکسالي تابستاني رمق درختان اين منطقه را سالهاست گرفته است ولي با اين وجود هنوز در بين برخي از تاجران کشور هندوستان مشتري ۹۰ درصدي بادام «مامايي» وجود دارد.
هم‌اکنون بازار هدف صادرات بادام استان را کشورهاي حاشيه خليج فارس، هند، روسيه و پاکستان تشکيل مي‌دهد ولي براي رقابت در عرصه تجارت خارجي، علاوه بر تقويت مراکز بسته‌بندي و تقويت برند بادام استان، بايد موفق به کسب استانداردهاي تشويقي اين عرصه شوند.
براساس نظر کارشناسان، اکنون ۶۵ درصد از محصول بادام توليدي استان را رقم مامايي صادراتي تشکيل مي‌دهد و چهارمحال و بختياري رتبه نخست توليد بادام کشور را دارد و امسال به طور ميانگين حدود ۲ تن در هکتار توليد شده است.
از يکي از مغازه‌داران سامان در خصوص فروش فله اي بادام که سوال مي‌کنم، مي‌گويد: سالهاست به همين روش اقدام به فروش محصول بادام کرده است.
وي مي‌گويد: هزينه براي توليد مغز بادام و بسته بندي و کارتن‌بندي آن بسيار بالاست و بيشتر مغازه داران به صورت سنتي اقدام به فروش بادام به مشتريان مي‌کنند.
اين فروشنده ساماني توضيح مي‌دهد که البته برخي از صادرکنندگان که بادام اين منطقه را مي‌خرند اقدام به بسته‌بندي مغز بادام و صادرات آن مي‌کنند اما در خود شهر بيشتر به صورت فله‌اي در مغازه‌ها فروخته مي‌شود.
نيمه نخست پارسال از سوي حفظ نباتات سازمان جهادکشاورزي چهارمحال و بختياري بيش از ۲۶۷ تن مغز بادام براي صادرات مورد تاييد مرکز قرنطينه گياهي استان قرار گرفت و تاييديه سلامت براي آن صادر شد.
با توجه به اهميت و جايگاه قرنطينه نباتي در بحث صادرات محصولات کشاورزي، براي صادرات مغز بادام از اين استان به کشور هند و همچنين کشورهاي حوزه خليج فارس، تمام مراحل قانوني و اعمال شرايط قرنطينه اين محصولات در استان انجام مي‌شود.
در مرکز قرنطينه گياهي استان، محصولات به خصوص بادام و محصولات صادراتي از نظر نوع بيماري و آفات مورد ارزيابي و سنجش قرار مي‌گيرد تا محصول بدون بيماري و آفت به بازار عرضه شود.
محصول مغز بادام استان به خصوص بادام مامايي تاييديه مرکز قرنطينه را براي صادرات به بنادر جنوبي کشور دريافت کرد که اين ميزان نسبت به مدت مشابه پارسال سه برابر افزايش داشته است.
اکنون مابه‌التفاوت ارزش تجاري بادام اين استان در بازارهاي جهاني حداقل ۲۰ هزار ميليارد ريال است که اين مابه‌التفاوت با احتساب ۲۰ هزار تن توليد سالانه بادام در چهارمحال و بختياري و به‌ازاي هر کيلوگرم حداقل يک ميليون ريال است.
اين ميزان مابه‌التفاوت برابر بودجه ۲ سال چهارمحال و بختياري است که ناحيه صنعتي تخصصي بادام سامان در آينده‌اي نزديک به يکي از نواحي صنعتي پُر رونق کشور تبديل و در آن پايانه‌هاي صادراتي و گمرک راه‌اندازي خواهد شد.
مزيت مهم بادام براي کشاورزي چهارمحال و بختياري
سرپرست سازمان جهادکشاورزي چهارمحال و بختياري مي‌گويد : بادام يکي از محصولات و مزيت هاي مهم صادراتي اين استان به شمار مي‌رود.
حسين برزگر در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود: سالانه ۱۹۰ هزار تن محصولات باغي در اين استان توليد مي‌شود، که بادام با توليد ۲۴ هزار تن معادل ۱۲.۵ درصد اين توليدات را شامل مي‌شود.
وي متوسط عملکرد بادام در هر هکتار از باغات استان را ۱.۵ تن اعلام کرد و گفت: اين ميزان در مقايسه با ميانگين عملکرد بادام در باغات کشور که ۸ دهم درصد است، عملکرد ۲ برابري را نشان مي دهد.
وي خاطر نشان کرد: ۱۰ هزار نفر به صورت مستقيم در عرصه توليد و عرضه بادام در استان فعاليت دارند که ۵ درصد کل اشتغال استان را شامل مي‌شود.
نگاه علمي به توليد بادام براي توسعه صادرات
رييس پارک علم و فناوري چهارمحال و بختياري گفت: مرکز رشد تخصصي بادام در شهرستان سامان به‌زودي تشکيل و راه‌اندازي خواهد شد.
اسماعيل پيرعلي اظهار داشت: شهرستان سامان در حوزه گردشگري و باغات ظرفيت‌هاي قابل‌توجهي براي راه‌اندازي مرکز رشد و نوآوري با محوريت تخصصي بادام دارد.
وي با اشاره به پيش‌بيني استقرار ۸۰ واحد صنعتي در شهرک تخصصي بادام سامان به‌عنوان تنها ناحيه تخصصي صنعتي بادام کشور افزود: چهارمحال و بختياري هم‌اينک ۱۸ هزار و ۲۰۹ هکتار بادامستان با ۲۴ هزار تن توليد و اشتغال‌زايي ۲۰ هزار نفر دارد که از اين سطح ۹ هزار و ۵۲۵ هکتار با ۱۷ هزار و ۵۰ تن محصول توليد انواع بادام مامايي، سفيد، شاهرودي، سنگي و ربيع مختص شهرستان سامان است.
پيرعلي مزيت اقتصادي توليد بادام را هشت تا ۱۰ برابر بيشتر از برنج با حداقل مصرف آب اعلام و تصريح کرد: بادامستان‌هاي بادام شهرستان سامان ظرفيت مطلوبي براي راه‌اندازي مرکز رشد تخصصي بادام در اين شهرستان به‌شمار مي‌رود.
وي يادآور شد: برندسازي و هدايت صادرکنندگان بادام به شهرک صنعتي تخصصي بادام و بهره‌مندي از ظرفيت‌هاي مرکز رشد تخصصي بادام مي‌تواند به بازاريابي بهتر، فروش بيشتر و رشد ارزش تجاري اين محصول کمک کند.